بلاگ
مونونوکلئوز عفونی یا بیماری بوسه چیست؟
مونونوکلئوز عفونی یا بیماری بوسه برخلاف اسم متفاوتی که دارد، می‌تواند علائم ناگواری همچون گلودرد، ناتوانی، تورم غدد لنفاوی و … به همراه داشته باشد. این بیماری به دلیل ویروس اپشتین بار ایجاد می شود و می‌تواند بر اثر بوسیدن انتقال یابد. در واقع ویروس داخل بزاق دهان قرار دارد و از راه‌های مختلف مانند اشتراک گذاشتن ظرف غذا، عطسه و سرفه به فرد دیگر شیوع پیدا می‌کند.
اگرچه مونونوکلئوز همانند دیگر بیماری‌های عفونی چندان مسری نیست، اما میان نوجوانان و جوانان بسیار رواج دارد. حتی در کودکان نیز با علائم کوچک اتفاق می‌افتد. اگر کنجکاو هستید در مورد این بیماری بیشتر بدانید یا دیگر علائم آن شدید و نمی‌دانید برای بهبودی و درمان چه کار باید کنید، در ادامه این مطالب از مرکز پرستاری در منزل ناجی نکات گفته شده را دنبال کنید.
علت بیماری بوسه چیست؟
اصلی‌ترین علت مونوکلئوز عفونی یا بیماری بوسه، ویروس اپشتین بار (EBV) است. البته ویروس‌های دیگر نیز می‌تواند منجر به این بیماری شوند. در حالت کلی، این ویروس‌ها از راه مایعات بدن مانند بزاق انتقال می‌یابند. همچنین داخل خون و مایع منی وجود دارند و از راه تماس جنسی و انتقال خون می‌توانند فرد سالم را درگیر کنند.
شیوع بیماری میان جوانان بسیار به چشم می‌خورد، مخصوصاً دانشجویان که حداقل 1 نفر از هر 4 نفرشان به این بیماری مبتلا هستند. افرادی که در مراکز درمانی فعالیت می‌کنند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند، در خطر بیشتری قرار می‌گیرند.
ویروس اپشتین بار یا آواستین جز عوامل بروز تبخال است و به سراغ سلول‌های مخاطی و لنفوسیت دهانی می‌رود. به همین دلیل، بزاق دهان فرد را درگیر می‌کند و عملیات بوسیدن موجب انتقال بیماری می‌شود. معمولاً هر فردی برای یک بار مبتلا به این ویروس می‌شود و با درمان، آنتی بادی‌ها در بدن تا پایان عمر فعال خواهد شد.
علائم بیماری بوسه چیست؟
ویروس بیماری بوسه بعد از 4 الی 6 هفته خودش را نشان می‌دهد. علائم آن کم کم ظاهر می‌شود و ممکن است ویروس EBV همزمان تمام علائم را به نمایش نگذارد.
در موارد زیر با علائم مونونوکلئوز عفونی اشاره می‌کنیم:
- خستگی زیاد
- تب
- گلودرد
- تور غدد لنفاوی در گردن و زیر بغل
- سردرد
- بدن درد
- کهیر
- تورم کبد یا طحال و یا هر دو
در مواقعی که مونونوکلئوز عفونی حاد رخ می‌دهد، با بزرگ شدن طحال و کبد روبرو می‌شود. این نشانه با احتمال کمتری رخ می‌دهد، اما ممکن است بعد از سپری کردن دوره درمان همچنان باقی بماند.
برخی افراد نیز بعد از گذشته هفته‌ها همچنان با احساس خستگی مزمن دست و پنجه نرم می‌کند و گاهی اوقات علائم بیماری تا 6 ماه و بیشتر پایدار می‌ماند.
نحوه تشخیص مونونوکلئوز عفونی مزمن
معمولاً متخصصین باتجربه و کادر درمانی با بررسی علائم این بیماری را تشخیص می‌دهند و نیازی به انجام آزمایش نخواهد بود. اما باز هم برخی آزمایش خاص وجود دارد که در شرایط بحرانی قابل انجام است.
داخل آزمایش خون بیماران مبتلا به مونونوکلئوز عفونی سه نشانه زیر وجود دارد:
- گلبول‌های سفید خون بیشتر از حالت عادی هستند.
- گلبول‌های سفید با ظاهر غیرعادی مشاهده می‌شوند.
- تعداد نوتروفیل یا پلاکت‌ها کمتر از حد ایده آل است.
براساس عملکرد غیرعادی کبد نیز می‌توان بروز بیماری بوسه را حدس زد.
طول بیماری بوسه چقدر است؟
مدت زمان این بیماری به شدت آن بستگی دارد. در واقع مونونوکلئوزیس در سه حالت خفیف، حاد و مزمن رخ می‌دهد و دوره پنهان بیماری نیز باعث می‌شود بدن در مدت طولانی با ویروس درگیر باشد. اگر نیاز به همراه بیمار در منزل یا بیمارستان دارید، با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
- معمولاً کودکان در مدت کوتاهی این بیماری را سپری می‌کند و در حالت عادی، دوره آن بین 4 الی 6 هفته مشاهده شده است.
- اماحالت حاد، مدت‌ها فرد را به چالش می‌کشاند و احتمال بروز علائم ناگوار آن مانند تورم غدد لنفاوی افزایش می‌یابد.
- حالت مزمن مونونوکلئوز بسیار کم اتفاق می‌افتد و در شرایطی است که فرد توانایی مقابله با ویروس را ندارد. بنابراین ویروس در بدن ماندگار می‌شود و رشد و پرورش خود ادامه می‌دهد.
درمان بیماری بوسه
اکثر افراد طی 2 الی 4 هفته درمان می‌شوند. با رعایت برخی نکات درمانی گفته شده در زیر می‌توان به بهبود علائم مونونوکلئوز عفونی کمک کرد:
- استراحت مداوم
- نوشیدن مایعات فراوان
- مصرف داروهای ضددرد و تب
داروی بیماری بوسه
تاکنون دارویی به عنوان درمان مونونوکلئوز عفونی ارائه نشده است و اکثر داروها صرفاً با هدف بهبود علائم و تقویت سیستم ایمنی بدن تجویز می‌شود. در موارد زیر به برخی راه‌های درمانی این بیماری اشاره می‌کنیم تا در صورت ابتلا بدانید دقیقاً چه کار کنید:
- مصرف ویتامین‌های مفید برای سیستم ایمنی بدن مانند ویتامین C
- نوشیدن دمنوش های گیاهی مفید برای عفونت
- رعایت رژیم غذایی مقوی شامل میوه، سبزیجات و مواد غذایی حاوی فیبر بالا
- مصرف آنتی بیوتیک ها به دستور پزشک
- عدم انجام فعالیت‌های شدید بدنی
پیشگیری بیماری از مونوکلئوز عفونی
هنوز واکسنی برای محافظت از بدن در برابر ویروس بوسه ساخته نشده است. با این حال می‌توانید با رعایت نکات بهداشتی از بروز بیماری پیشگیری کنید:
- از بوسیدن و نزدیک شدن به افراد مبتلا به مونونوکلئوز عفونی خودداری کنید.
- سعی کنید از غذا یا وسایل شخصی افراد دیگر استفاده نکنید.
- از به اشتراک گذاشتن نوشیدنی افراد استقبال نکنید.
آیا بیماری بوسه خطرناک است؟
در صورت عدم درمان می‌تواند خطرات مختلفی به همراه داشته باشد و به علائم ناگوار گفته شده دچار شود. در موارد زیر به عوارض بیماری بوسه اشاره می‌کنیم:
- آبسه دور لوزه
- کم خونی همولیتیک
- پارگی طحال بسیار نادر – به همین دلیل، به ورزشکاران توصیه می‌شود در هفته‌های اول بیماری از انجام فعالیت‌های ورزشی خودداری کنند.
- درگیری مداوم با علائم عفونت فعال
- خستگی دائمی و اثرات افسردگی
سوالات متداول در خصوص مونونوکلئوز عفونی یا بیماری بوسه
آیا بیماری مونونوکلئوز عفونی قابل درمان است؟
تاکنون درمان قطعی برای این بیماری ارائه نشده است، اما با رعایت برخی نکات می‌توان از شدت پیشگیری کرد و در نهایت درمان را به طور کامل پیش برد.
چگونه از بروز مونونوکلئوز پیشگیری کنیم؟
هیچ واکسنی برای حفظ بدن در برابر این ویروس وجود ندارد. تنها راه برای پیشگیری دوری از افراد مبتلا است.
آیا بعد از درمان ویروس مونونوکلئوز کاملاً از بدن خارج می‌شود؟
ویروس تا پایان عمر در بدن باقی می‌ماند و تنها ممکن است هر از گاهی خودش را با علائم خاص نشان دهد. اما این گفته بدین معنا نیست که برای همیشه انتقال دهنده ویروس هستید.
مرکز پرستاری ناجی، بهترین مرکز نگهداری از بیماران در منزل یا بیمارستان
اگر دچار علائم بیماری مونونوکلئوز عفونی شدید یا احتمال بروز این بیماری توسط پزشک صادر شده است، باید به دکتر عفونی مراجعه کنید. با مشورت پزشک و بررسی علائم به طور دقیق روند بهتری را برای درمان پیش می‌گیرید و از بروز مشکلات ناگوار پیشگیری می‌کنید.
مرکز پرستاری ناجی بهترین شرکت برای اعزام نیرو های مجرب برای نگهداری و مراقبت از سالمند و بیماران در تهران است.
منابع: