هذیان گفتن سالمندان به دلایل مختلفی اتفاق میافتاد، اما افراد مبتلا به آلزایمر بیشتر تحت تاثیر این مشکل قرار میگیرند. م در سالمندان یکی از نشانههای رایج بیماری روانی است که برخی مواقع دامن گیر افراد سالم نیز میشود. طوری که فرد مبتلا توانایی خود را برای تشخیص واقعی بودن یا نبودن دیده و شنیدهها از دست میدهد؛ گاهی اتفاقات غیرواقعی را حقیقی میپندارد و به صورت اغراق آمیز تصور میکند.
حال اگر سالمند دارید یا پرستار نیمه وقت سالمند هستید، خوب است با دلایل و نشانههای بروز این بیماری آشنا شوید و راهکارهای درمانی آن را بدانید. همچنین شیوه نگهداری و مراقبت از سالمند مبتلا به هذیان شرایط خاص خودش را دارد تا از تشدید علائم به خوبی پیشگیری شود.
علت هذیان گفتن سالمندان
دلایل هذیان گفتن سالمندان شامل اختلالات حسی، عصبی، اختلالات ذهنی و مشکلات پزشکی است. افرادی که دچار ناتوانیهای جسمی و ذهنی هستند و یا به دلیل بیماریهای ارثی یا گذراندن دوران پراسترس جوانی بیشتر در معرض خطر مشکلات روحی و روانی قرار دارند. در سنین پیری نیز ممکن است به هذیان گفتن دچار شوند.
اگرچه این مشکل به تنهایی یک بیماری شناخته نمیشود، اما نشانهای از زوال عقل است. به همین خاطر، فرد سالمند بعد از مبتلا شدن به هذیان باید نزد پزشک برود و از نظر دیگر علائم بررسی شود. در موارد زیر با علت هذیان گفتن سالمندان بیشتر آشنا میشود که به عنوان مهمترین موارد به حساب میآیند:
1. آلزایمر:
توهم یا هذیان یکی از نشانههای اصلی بیماری آلزایمر است. فرد سالمند مبتلا به این بیماری دائماً در حال توهم و افکار اشتباه است و باید زیر نظر پزشک قرار گیرد.
2. سندرم چارلز بونت:
این مشکل منجر به توهمات بینایی میشود و بیشتر در کسانی که نابینایی شدید یا نسبی دارد، به چشم میآید.
3. مصرف برخی داروها:
برخی داروها با عوارض جانبی متعددی همراه هستند. مخصوصاً داروهایی که برای رفع اختلال نعوظ و فشار خون بالا تجویز میشود. همچنین داروهای درمانی پارکینسون و اختلالات این چنینی ممکن است توهم ایجاد کند.
4. سوگواری:
براساس مشاهدات، برخی سالمندان به خاطر از دست دادن عزیز خود دچار این مشکل میشوند.
5. جراحی:
برخی هذیان گویی ها بعد از جراحی اتفاق میافتد و بیماریهایی مانند نارسایی کلید و کبد یا مشکلات سرطانی توهمات شدید در سالمندان ایجاد میکند. با مشاهده نشانههای شروع هذیان گفتن سالمندان، انجام کارهای مراقبتی یا حتی استخدام پرستار در منزل ضروری است و باید برنامه منظمی برای نگهداری از آنان ترتیب دهید.
علائم هذیان گفتن سالمندان
هذیان گفتن شباهت زیادی با رویا دارد و بر اثر اختلالات حسی، عصبی و برخی بیماریها ایجاد میشود. برای تشخیص آن باید به ارزیابی بالینی بپردازید. در واقع ممکن است ارتباطی بین هذیان گفتن سالمند با اتفاقاتی که پیرامون او رخ میدهد وجود داشته باشد. پس روان پزشک با دستیابی به تاریخچه و رفتارهای توهم گونه سالمند، مشکل اصلی را تشخیص میدهد و بهترین برنامه درمانی را تنظیم میکند.
بیشتر اوقات به دلیل فشار بیش از حد سیستم عصبی، سالمند توهماتی را از خود نشان میدهد. این توهمات میتواند شامل یکی حسها یا ترکیبی از حسهای اصلی باشد. این که چه زمانی و به چه صورت رخ میدهد، ممکن است قابل تشخیص نباشد. اما یکی از نشانههای رایج سالمندان دچار به هذیان، تغییر رفتاری است. همچنین سالمند نسبت به گذشته بیشتر احساس سردرگمی است و فراموشکار میشود.
رفع مشکل توهم در سالمندان
هذیان گفتن سالمندان نشانهای از مشکلات جدی است. پس قبل از هر کاری بهتر است با پزشک باتجربه مشورت بگیرید تا قبل از شروع و درمان، علت اصلی را جویا شوید. معمولاً برای رفع هذیان گویی، رفتاردرمانی به همراه درمانهای شیمیایی انجام میشود و مراقبت و نگهداری از سالمند بسیار اهمیت دارد. با توجه کامل به رفتارهای سالمند و کاهش استرس و اضطرابها، احتمال بروز توهم کاهش مییابد و پیروی از برنامه غذایی مناسب میتواند بر روند درمان اثرگذار باشد.
راهکارهای حل هذیان گفتن سالمندان
علاوه بر روشهای درمان هذیان گفتن سالمندان و نگهداری از سالمند الزایمری، باید شیوه برخورد درست را یاد بگیرید. پرستار یا فرد مراقب سالمند باید به نکات زیر توجه کافی داشته باشد:
- هنگام مشاهده رفتار غیرطبیعی سعی کنید با سالمند وارد بحث شوید یا او را متقاعد کنید کارش اشتباه است.
- داروهای سالمند را در زمان درست و به میزان تعیین شده برای مصرف آماده کنید و در دسترس او قرار دهید.
- در صورت تشدید هذیان گویی و مشاهده توهم زیاد سالمند را نزد روانکاو ببرید.
- هیچ گاه باعث تشدید توهمات سالمند نشوید و افکار او را پر و بال ندهید.
- مرور خاطرات و صبحت ها در مورد گذشتههای خوشایند برای سالمند بسیار جذاب است.
- حتماً سالمند را در جمعهای گروهی و دورهمیها قرار دهید.
- احساس امنیت و آرامش خاطر را به سالمند هدیه دهید.
درمان قطعی هذیان گفتن سالمندان با استخدام پرستار
پزشک بعد از معاینه سالمند داروهایی مانند ریواستیگمین، دونپزیل، ادوکانوماب و گلانتامین تجویز میکند. این داروها علائم را کاهش میدهد. معمولاً در مراحل اولیه، درمانهای غیردارویی پیش میرود و در صورت نیاز درمانهای دارویی آغاز میشود.
حضور پرستار در کنار سالمند بسیار کمک کننده است و از او در برابر عوامل آسیب زا به خوبی محافظت میشود. همچنین خیالتان بابت مصرف به موقع داروها آسوده میماند. اگر تصمیم به بهره مندی از خدمات پرستاری سالمند دارید، میتوانید از دفتر خدمات پرستاری ناجی درخواست کنید. پرستار مجموعه تجربه و مهارت کافی دارند و از بهترین و جدیدترین روشهای مراقبت از سالمند استفاده میکنند. آنان درتلاش اند روند بهبودی سریعتر پیش رود و به خوبی میدانند چطور با چالشها و نگرانیها مقابله کنند.